سوال: زندگی‌نامه حضرت محمد عابد (علیه اسلام) را ذکر کنید، آیا مدفن ایشان در مشهد میقان اراک هست؟
پاسخ:
در مورد امام زاده‌ای که در مشهد میقان اراک قرار دارد و به نام محمد بن موسی کاظم (علیه اسلام) (معروف به سید محمد عابد) خوانده می‌شود، باید گفت: امام موسی کاظم (علیه السلام) فرزندی به نام محمد داشته است،[۱] و درباره او گفته‌اند «محمد بن موسی درستکار و با ورع بود»،[۲] ولی اطلاعات قابل توجه دیگری پیرامون زندگی و محل دفنشان در منابع کهن وجود ندارد. هرچند در برخی کتاب‌های متأخر مانند «الأنوار النعمانیه» جزایری (م ۱۱۱۲ ق) محل دفن او شیراز[۳] و یا کربلا اعلام شده است.[۴] لذا اگر این نقل را بپذیریم؛ محل دفن او در اراک مورد تردید واقع می‌شود.
به هر حال باید به این نکته توجه داشت که بیشتر امام‌زادگانی که امروزه مرقدشان زیارت‌گاه مردم قرار گرفته، و در نزد مردم جایگاه دارند، فرزندان بدون واسطه ائمه اطهار(ع) نیستند، بلکه یا از نوادگان آنها می‌باشند، یا از سادات، و یا از فرماندهان و حکام محلی بودند که بعد از مرگ، برایشان بارگاهی درست کرده و مورد زیارت عموم قرار گرفتند.[۵] لذا زیارت این اماکن؛ به این نیت که انسان‌های صالحی بودند، اشکالی ندارد، اما اگر بخواهیم فرزند بلافصل امام بودن آنها را بیان داریم، باید دلیلی قابل استناد بر آن اقامه کنیم و نمی‌توان در این مورد تنها به آنچه میان مردم شایع است، استناد کرد.
پی نوشت ها:
[۱]. شیخ مفید، الإرشاد فی معرفه حجج الله على العباد، ج ۲، ص ۲۴۴،کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق؛ طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، ج ۲، ص ۳۶، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
[۲]. «و کان محمد بن موسى علیهما السلام صالحاً ورعاً»؛ إعلام الورى بأعلام الهدى، ج ۲، ص ۳۶٫
[۳]. جزایرى، نعمت الله بن عبد الله، الأنوار النعمانیه، ج ۱، ص ۲۷۲، بیروت، دار القاری، چاپ اول، ۱۴۲۹ق.
[۴]. ر. ک: شریف قرشی، باقر، حیاه الإمام موسى بن جعفر(ع)ج ۲، ص ۴۳۴ و ۴۳۵، بیروت، دار البلاغه، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
ثبت دیدگاه